به نقل از «مهر»

«اصلاح الگوی کشت» با کشت قراردادی/ ماش و کنجد جایگزین برنج می شود

تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۷۹۰۸۰

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- مریم شریفی: با توجه به گستردگی پهنه مرزی کشور و تنوع اقلیمی، رسیدن به «الگوی کشت» مناسبی که بتوان از آن حداکثر بهره‌برداری را از عوامل و نهادهای تولید به‌ویژه عامل محدودکننده آب به‌دست آورد، ضرورتی انکارناپذیر است.

الگوی کشت عبارت از تعیین یک نظام کشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار مبتنی بر سیاست‌های کلان کشور و بهره‌گیری بهینه از پتانسیل‌های منطقه‌ای با رعایت اصول فیزیولوژیک در راستای حفظ محیط زیست است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کشت محصولات زراعی، باغی و یا بهره‌برداری از مراتع و جنگل‌ها باید متناسب با پتانسیل‌های منطقه‌ای و عوامل تولید باشد.

محدودیت‌های اقلیمی موجود، بیلان منفی آب دشت‌ها و نیاز به پایداری تولید محصولات، ما را ملزم می‌کند که در راستای بهبود سفره‌های زیرزمینی و افزایش راندمان مصرف آب حرکت کنیم.

حاصل کشت بی برنامه و بدون الگوی مشخص و متناسب با نیاز بازار در سال‌های اخیر هدررفت هزاران تن محصول کشاورزان به دلیل نبود بازار فروش، خالی ماندن دست کشاورز و از بین رفتن منابع آب‌های زیرزمینی بوده است؛ اتفاقاتی تلخ که متاسفانه هرچند سال یک بار در یکی از محصولات شاهد آن هستیم، یک سال کشاورزان سیب زمین خود را روانه آخور دام‌ها می‌کنند و سال دیگر پیاز و گوجه فرنگی بر روی دست کشاورز می‌ماند.

لذا خبرگزاری مهر در خصوص الگوی کشت با «محمد برزعلی» رئیس جهاد کشاورزی گلستان گفتگو کرده که در ادامه خواهد آمد.

*چه عواملی در تعیین الگوی کشت موفق موثر است؟

الگوی کشت لایه‌های مختلفی مانند آب، منبع بازرگانی و اقتصادی دارد؛ این لایه‌ها زمانی که متناسب و مناسب با همدیگر تطابق پیدا کند می‌تواند الگوی کشت موفقی متناسب با زیست بوم زراعی منطقه تشکیل دهند.

محوریت اصلی الگوی کشت متناسب بودن تولید در کشور، عدم انباشتگی محصولات و نبود بازار فروش، استفاده بهینه از منابع آب کشور در تولید محصولات کشاورزی، افزایش بهره وری و راندمان مصرف آب و افزایش راندمان مصرف نهاده‌هایی نظیر کودهای یارانه دار است.

*الگوی کشت استان گلستان بر چه اساسی تعیین می‌شود؟

در کشور ما و به طور ویژه‌تر در استان گلستان، لایه منابع آب و لایه اقتصادی و منابع بازرگانی در تدوین الگوی کشت اهمیت بیشتری دارد. به طور مثال در برخی مزارع گلستان که به صورت نسق است و قابلیت کشت سویا و پنبه را دارد کشاورزان اقدام به کشت برنج می‌کنند زیرا کشت برنج صرفه اقتصادی بیشتری دارد.

در برخی استان‌ها الگوی کشت براساس میزان آفت‌هایی که شیوع بیشتری دارند هم تعیین می‌شود اما در استان گلستان ما چنین مشکلی نداریم.

*چه محصولاتی را به عنوان کشت جایگزین در گلستان معرفی می‌کنید؟

ما در حوزه غلات و کلزا الگوی کشت را به سمتی برده‌ایم که از آب‌های تجدیدپذیر مانند باران استفاده کنند، جایگزین کردن کلزا و چغندرقند پاییزه با کلزا و چغندرقند بهاره را می‌توان به عنوان نمونه از الگوی کشت اصلاح شده در گلستان نام برد، در این روش کشاورزان برای آبیاری محصول خود به جای استفاده از آب‌های زیرزمینی از آب باران بهره می‌گیرند.

برای حفظ ذخایر آب‌های زیرزمینی باید برای محصولی مثل برنج که مصرف بالای آب دارد، کشت جایگزین معرفی کرد.

کشت جایگزین باید آب بسیار کمتری نسبت کشت قبلی مصرف کند و از نظر اقتصادی برای کشاورزان توجیه داشته باشد. توجیه اقتصادی کشت محصولات هم کلید موفقیت در ارایه الگوی کشت به کشاورزان است.

در مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی در حال تحقیق و بررسی بر روی دو محصول کنجد و ماش هستیم، نیاز آبی این گیاهان نسبت به برنج یک چهارم است و در نقاط مختلف استان رشد می‌کنند. همچنین بر روی نوعی از ماش که قابلیت برداشت با کمباین را داشته باشد، تحقیق می‌کنیم.

در حال حاضر گیاه ماش به وسیله دست در استان برداشت می‌شود که مستلزم نیروی کار زیادی است و هزینه سرسام آور کارگری را بر کشاورزان تحمیل می‌کند، به همین دلیل در حال تحقیق برای تولید رقمی از ماش هستیم که ارتفاع آن از سطح زمین بلندتر باشد تا قابلیت برداشت توسط کمباین را داشته باشد.

گیاه کنجد هم درآمدزایی خوبی داشته و در تهیه روغن مورد نیاز کشور کاربرد دارد؛ مشکلی که در گیاه کنجد وجود دارد این است که کپسول‌های آن در یک زمان به مرحله برداشت، نمی رسند، ما در مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی تلاش می‌کنیم تا ارقام جدید کنجد را معرفی کنیم که کپسول‌های آن در یک زمان برسند تا کشت این گیاهان برای کشاورزان زحمت کمتر و سود بیشتری داشته باشد.

*پرداختن به «الگوی کشت» در جهاد کشاورزی گلستان از چه سالی آغاز شده است؟

برای تدوین الگوی کشت و معرفی محصول متناسب در استان گلستان سال‌های گذشته هم اقداماتی انجام شده بود ولی چون همه جوانب را مد نظر قرار نداده بودند، موفقیت آمیز نبود.

به طور مثال گیاه روغنی کاملینا که متناسب با خاک استان است و روغن حاصل از آن در مصرف سوخت هواپیمای جنگی کاربرد دارد به کشاورزان پیشنهاد شد ولی علی رغم تولید خوب محصول در استان، کشاورزان در موقع فروش با مشکل مواجه شدند و برای بازار فروش آن تدابیر لازم انجام نشده بود به همین دلیل کشاورزان از کشت بیشتر کاملینا استقبال نکردند.

* چطور می‌توان کشاورزان را تشویق کرد که الگوی کشت را رعایت کنند؟

کشت قراردادی محصولات کشاورزی در موفقیت تدوین الگوی کشت بسیار موثر است. اگر بخش دولتی و یا شرکت‌های بازرگانی معتبر با کشاورز قرارداد ببندد و کشاورزان از فروش محصول خود با قیمت از پیش تعیین شده مطمئن باشند، از کشت جایگزین استقبال خواهند کرد.

در کشت قراردادی بذر و نهاده‌های مورد نیاز کشاورزان در اختیار آنها قرار می‌گیرد و در زمان برداشت محصول، هزینه آن از کشاورز گرفته می‌شود و علاوه بر آن کشاورزان از بابت فروش محصول و قیمت آن اطمینان خاطر دارند و این مسئله کشاورزان را تشویق خواهد کرد که از الگوی کشت صحیح پیروی کنند. به طور مثال کشت قراردادی گندم باعث افزایش تولید آن در گلستان شده است

* در حال حاضر چه محصولاتی به صورت قراردادی در استان کشت می‌شود؟

در حال حاضر کشت قراردادی در محصولات مهم و استراتژیک مثل گندم، چغندرقند و کلزا اتفاق می‌افتد.

کد خبر 5607198

منبع: مهر

کلیدواژه: گرگان جهادکشاورزی گلستان دانه روغنی کنجد الگوی کشت کشاورزی کشت قراردادی بوشهر هفته وحدت کرمانشاه خراسان رضوی گرگان مشهد ایلام ویروس کرونا نیروی انتظامی اغتشاشات ایران شیراز بیرجند خرم آباد همدان جهاد کشاورزی استان گلستان کشت قراردادی کشت جایگزین الگوی کشت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۷۹۰۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گوشت اینگونه ۶۳.۵ درصد گران شد

نگاهی به سیر صعودی قیمت در بازار گوشت قرمز از اواخر بهار سال گذشته تا امروز، وضعیت صنعت دامپروری کشور را بیشتر توضیح می‌دهد.

به گزارش مهر، نرخ شقه گوسفندی در هفته دوم فروردین سال گذشته هر کیلوگرم ۳۷۰ هزار تومان بود و این عدد در هفته پایانی اسفند با افزایش ۶۳.۵ درصدی به ۶۰۵ هزار تومان رسید.

این عدد در هفته پایانی فروردین بین ۶۲۰ تا ۶۵۰ هزار تومان متغیر بوده و باید دید تا پایان سال، قرار است این بازار چه وضعیت قیمتی به ثبت خواهد رساند.

کاهش مصرف

در حالی که به گفته فعالان بازار سرانه مصرف گوشت قرمز کاهش بسیاری داشته و بخشی از مشتریان به سمت بازار گوشت مرغ سوق پیدا کرده‌اند، رئیس سازمان دامپزشکی مصرف سرانه گوشت قرمز هر ایرانی را ۷ کیلوگرم عنوان کرد. پیش‌تر (سال ۱۴۰۲) مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور این عدد را ۶ کیلوگرم اعلام کرده بود. افشین صدر دادرس گفته بود طی چند سال اخیر با افزایش قیمت گوشت مصرف سرانه هر ایرانی از ۱۲ کیلوگرم به حدود ۶ کیلوگرم رسیده است.

وضعیت نجومی نرخ این کالای اساسی در سال ۱۴۰۲ که جهش‌های قیمتی را تجربه کرد قطعا سرانه مصرف را در سال ۱۴۰۲ دستخوش تغییرات بیشتر کرده است.

برنامه‌های روی زمین‌مانده

متولیان بخش دولتی و خصوصی برای ساماندهی بازار گوشت، پیشنهاد‌های متعدد داشته‌اند که یکی از این پیشنهاد‌ها با توجه به کمبود نقدینگی و کشتار دام‌های مولد، واردات دام پایه پروار بود. به گفته دامداران حدود ۴ ماه زمان نیاز است تا گوشت دام پایه پروار آماده توزیع در بازار شود.

این موضوع تا امروز هنوز محقق نشده است.

رئیس سازمان دامپزشکی کشور در این خصوص گفت: مجوز واردات دام پایه پروار از برخی کشور‌ها از سوی سازمان دامپزشکی صادر شده و در این خصوص مشکلی وجود ندارد. واردکنندگان و بخش خصوصی برای این امر باید اقدام کنند که استقبال نشده است.

این کشور‌ها شامل روسیه، گرجستان، قزاقستان، اروگوئه، استرالیا، نیوزلند و برزیل است. البته قرار گرفتن برزیل در فهرست موجود با ارسال اطلاعات درخواستی ایران از سرویس دامپزشکی این کشور خواهد بود.

اما سرپرست معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی درباره عدم واردات دام پایه پروار، دی ماه سال گذشته گفته بود، معاونت تخصصی در حال برنامه ریزی است که چه حجمی دام پایه پروار نیاز به واردات دارد. محدودیتی هم برای منابع ارزی وجود ندارد و با توجه به تولید دام پروار در داخل، میزان کسری در حال برآورد است که بر اساس آن تأمین ارز شود.

در نهایت گویا صرفه اقتصادی در واردات دام آماده کشتار و گوشت گرم و منجمد است.

عرضه ۳۰ هزار تن گوشت در نیمه دوم سال

بخشی از نیازمندی بازار گوشت قرمز به وسیله جامعه عشایر تأمین می‌شود. این عدد حدود ۲۵ درصد است. رئیس پیشین سازمان امور عشایر، مهر سال گذشته از آمادگی جامعه عشایر برای افزایش تولید گفته بود. سیاوش احمدی قائد با اشاره به طرح تولید قراردادی گوشت دام تاکید کرد: عشایر برای تولید قراردادی یک میلیون و ۴۰۰ هزار رأس دام ظرفیت دارند.

در این خصوص فضل خرم، مدیرعامل اتحادیه دامداران متحرک ایرانیان هم اظهار کرده، سال گذشته با حمایت دولت با وجود تمام تنگناها، قرارداد تأمین ۱۲۲ هزار تن نهاده دامی در ازای تولید قراردادی گوشت قرمز با جامعه عشایری منعقد شد.

وی اضافه کرد: تاکنون ۹۵ هزار تن نهاده دامی در ازای تولید قراردادی گوشت قرمز در اختیار جامعه عشایری کشور قرار گرفته و با توجه به انعقاد قرارداد تولید قراردادی ۵۰۰ هزار رأس دام، از اواخر خرداد دام تولیدی عشایر روانه بازار می‌شود.

مدیرعامل اتحادیه دامداران متحرک ایرانیان تصریح کرده، مرحله بعدی تولید قراردادی دام از سوی عشایر اواخر تیر منعقد می‌شود که گوشت تولیدی آن در ماه‌های آذر، دی و بهمن عرضه خواهد شد.

وی ابراز کرد: امسال برای ۱.۵ میلیون رأس تولید قراردادی دام با عشایر قرارداد منعقد می‌کنیم و ۳۰ هزار تن گوشت قرمز در نیمه دوم سال به بازار عرضه می‌شود.

با توجه به نزدیکی اعیاد قربان و غدیر خم (۲۸ خرداد و ۱۵ و ۱۶ تیر) نهاد‌های متولی باید برای تأمین بازار تدابیر لازم را اندیشیده تا همچون سال گذشته شاهد سیر نجومی قیمت‌ها در سال جاری نباشیم.